“Dit is een historische stap”, stelt Sargentini. “Voor het eerst eist de Europese Unie van bedrijven dat ze controleren of de grondstoffen die ze importeren geen gewelddadige rebellen of kinderarbeid financieren.”
“Dit moet navolging krijgen in andere sectoren zoals bij de productie en import van kleding, cacao, palmolie waar Europese bedrijven betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen.”
Verplichtende maatregelen
De Europese Commissie en de nationale regeringen wilden aanvankelijk bedrijven zelf laten kiezen of ze al dan niet verantwoord met hun import van grondstoffen zouden omgaan. Op initiatief van GroenLinks eiste het Europees Parlement echter verplichtende maatregelen. Deze eis werd ingewilligd in de onderhandelingen met de nationale regeringen.
Sargentini: “Met het winnen van grondstoffen zoals goud en tin worden conflicten gefinancierd en mensenrechten geschonden. Het is niet meer dan normaal dat we harde eisen stellen aan Europese bedrijven die deze grondstoffen importeren zodat conflictmineralen verdwijnen uit de productieketens.”
Compromis
Om dit compromis te bereiken is het wetsvoorstel op andere punten afgezwakt. Een groot deel van de conflictmineralen komen de EU binnen in de vorm van halffabricaten of in consumentenproducten zoals elektronica. De meeste nationale regeringen - waaronder ook Nederland - waren niet bereid om bedrijven die deze halffabricaten importeren ook onder de wet te laten vallen zoals GroenLinks had voorgesteld. Ook zijn op aandringen van nationale regeringen, bedrijven die relatief kleine hoeveelheden ruwe grondstoffen importeren, uitgezonderd van de wet.
Sargentini: “Het is een gemiste kans om alle bedrijven tot verantwoordelijkheid te dwingen in keten van de consument tot aan de mijn. Als alle Europese bedrijven die betrokken zijn bij de handel in conflictmineralen meedoen, heeft deze wet meer impact om wanpraktijken wereldwijd uit te bannen.”
Sargentini krijgt wel de officiële toezegging van eurocommissaris Cecilia Malmström dat de importeurs van halffabricaten zoals onderdelen voor mobiele telefoons, tablets of auto's in de toekomst alsnog verplicht worden om hun grondstoffen te controleren als ze in de komende jaren onvoldoende vooruitgang laten zien. Daarnaast wil Sargentini dat de Europese Commissie gaat kijken naar andere grondstoffen die niet onder de wet vallen zoals steenkool en kobalt. “Niemand wil met de aankoop van een auto of mobiele telefoon een rebellengroep in Congo of Columbia sponsoren. Maar dat is vandaag de dag wél de realiteit. Er is dus nog werk aan de winkel.”
Implementatie
De definitieve wetstekst is gebaseerd op een politiek akkoord op hoofdlijnen dat in juni van dit jaar werd bereikt. Deze tekst wordt binnenkort formeel ter goedkeuring voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad van Ministers. Op aandringen van de nationale regeringen en de conservatieve en liberale fracties in het Europees Parlement is er een lange implementatietijd voorzien waardoor de wet pas in 2021 volledig ingaat.
by GroenLinks Europa
 |
| Tinmijn in Congo |
